Publicaties, columns en essays

Chaos in de polder

Het is een uitermate complex en gelaagd vraagstuk dat alles en iedereen in de samenleving raakt: de torenhoge energierekeningen van dit moment, de dreigende tekorten en de harde noodzaak van een duurzaam, toekomstbestendig energiesysteem. Jan Rotmans en Bouwe Taverne over de hindernissen op het pad naar duurzame energie. RaboBand 127, november 2022)
Bekijk artikel

Wiebe Draijer over acht jaar Rabobank

Van de kern van het bankvak heeft hij, zoals hij zelf zegt, “nauwelijks verstand en mijn papieren waren natuurlijk waardeloos voor dit vak”. Toch zegt Wiebe Draijer in 2014 in volle overtuiging ja op de vraag van Rabobank of hij de functie van voorzitter van de groepsdirectie op zich wil nemen. Waarom kiest hij voor Rabobank en wat laat hij achter na twee termijnen voorzitterschap? “De dingen die het belangrijkste waren vond ik met meest ingewikkeld.” (RaboBand 127, november 2022)
Bekijk artikel

“We hebben verbeelding nodig”

Onbeperkte economische groei is onhoudbaar. De Club van Rome trok die conclusie al een halve eeuw geleden. Pas nu zich een hele reeks van crises tegelijkertijd aandient begint het besef te dagen dat er inderdaad grenzen aan de groei zitten. Zij het tergend traag. Het grootste probleem? De mens.
En het economische groeisysteem dat hij met verve in stand houdt. (RaboBand 127, november 2022)
Bekijk artikel

“Van binnen voel ik mij veel vrijer”

Het grootste gemis? Dat waren de collega’s, mensen in haar team van wie ze gaande haar loopbaan ging houden. En de functie van bankdirecteur? Dat was een rol en geen manier van leven. Annemarie van den Berg over loslaten en herontdekken. “Ik zie mijzelf als een reiziger in verschillende werelden.” Deel drie van een reeks over de vele werelden buiten Rabobank vanuit het perspectief van voormalige medewerkers. (RaboBand 127, november 2022)
Bekijk artikel

De voedseltransitie

Om de aarde ook voor de generaties na ons leefbaar te houden is een radicale systeemverandering van de voedselketen nodig. Aldus het meest recente, ronduit alarmerende IPCC-rapport. Maar wat betekent dit in de praktijk voor boeren, ketenpartijen en consumenten? Een hele zoektocht, zo blijkt. (RaboBand 126, juli 2022)
Bekijk artikel

“Met mijn vrouw en kinderen kan ik overal zijn”

Hoe zet je je carrière voort als je partner een baan aangeboden krijgt in het buitenland? Maarten Korz, innovatiemanager bij Rabobank diende zijn ontslag in en verhuisde met zijn vrouw Mandy van Kesteren en dochters Amber en Eva naar Zwitserland. Het grote verschil tussen ‘hier’ en ‘daar’? Zo ongeveer alles. Deel twee van een reeks over de vele werelden buiten Rabobank vanuit het perspectief van voormalige medewerkers. (RaboBand 126, juli 2022)
Bekijk artikel

Wij zijn er nog in 2100

Is de belangrijkste taak van pensioenfondsen het realiseren van voldoende rendement voor gepensioneerden? Of moeten juist zij met de astronomische bedragen die ze beheren investeren in een duurzamer wereld? Nikki Trip, bijna afgestudeerd, vindt het laatste. Bert Oosterkamp en Ilonka Waterloo, beiden nog volop aan het werk, denken dat ook, zij het met enkele kritische kanttekeningen. (|RaboBand 126, juli 2022)
Bekijk artikel

De louterende werking van weggaan

Overstappen van Rabobank naar eerst het Stedelijk Museum Amsterdam en later Cordaan, een grote organisatie voor ouderenzorg, gehandicapten- en geestelijke gezondheidszorg, is een cultuurshock. Ronald van Weegen, nu directeur Zorg in de Wijk bij Cordaan deed het. Deel één van een reeks over de vele werelden buiten Rabobank vanuit het perspectief van voormalige medewerkers. (RaboBand 125, maart 2022)
Bekijk artikel

De spagaat tussen betaalbaarheid en beste zorg

Sinds het coronavirus rondwaart, is het met de planbare zorg droef gesteld. Het maakt patiënten die wachten op een behandeling of ingreep angstig, boos en onzeker. Zeker als het gaat om een ziekte die uiteindelijk levensbedreigend kan zijn. Een gesprek met Carmen Verdoold en Ron Kerklaan van Zilveren Kruis over zorginkoop en wachtlijstbemiddeling. (RaboBand 125, maart 2022)
Bekijk artikel

Poortwachters van de financiële dienstverlening

De inspanningen van banken zijn groot als het gaat om het bestrijden van witwassen, criminaliteit en terrorismefinanciering. Ook bij Rabobank zit een heel legioen poortwachters ongebruikelijke transacties op te sporen. Daar zijn gegronde redenen voor. “Dit werk gaat voorbij de bank zelf”. (RaboBand 125, maart 2022)
Bekijk artikel

Make waste great again

Hoe creëren we een inclusieve samenleving die niet puur gericht is op economische groei, maar op andere waarden, waardoor iedereen naar vermogen kan meedoen en eraan bij kan dragen? Over de opkomst van het sociaal ondernemerschap en de rol van Rabo Foundation hierbij. “Dit zijn ondernemers die bewijzen dat het op een andere manier kan.(RaboBand 125, maart 2022)
Bekijk artikel

De kracht van kunst

Misschien is het engagement dat eruit spreekt wel het meest kenmerkende van de kunst die bij Rabobank hangt en staat. Vooral door de werken die voorbij het comfort van het snelle kijken gaan. Wiebe Draijer en Verily Klaassen over de relevantie van kunst in tijden van onbehagen. “Het meest waardevolle vind ik de vraagtekens die bepaalde werken oproepen.”(RaboBand 125, maart 2022)
Bekijk artikel

De wanhoop van de digitale desperado

Het idee is dat de digitalisering het leven gemakkelijker, goedkoper, leefbaarder en gezonder maakt. Maar is dat echt zo? Of is het wensdenken, ingegeven door een ongebreideld geloof in de mogelijkheden van de technologie? (RaboBand 124, december 2021).
Bekijk artikel

“Ik was bang dat het te intellectueel zou zijn”

Rabobank en de Filosofische School Nederland ontwikkelden een digitale leerweg voor de ledenraad. Een caleidoscopisch geheel van trage vragen, snelle films, klassieke waarden, actuele gebeurtenissen, de oervorm van de coöperatie, de uitwassen van het neoliberalisme en aandacht voor de taal. (RaboBand 124, december 2021).
Bekijk artikel

De stem van het volk

Het Haagse generieke beleid heeft meer reliëf en nuance nodig om aan te sluiten bij de regio specifieke werkelijkheid in het land. Dat blijkt uit veertien regionale dialoogsessies die Rabobank tussen december vorig jaar en maart dit jaar organiseerde. Het leidde tot het coöperatief convenant: een pleidooi voor een nieuwe beleidsagenda voor Nederland. Met meer aandacht voor de menselijke maat. (RaboBand 123, september 2021).
Bekijk artikel

Werken aan diversiteit is buffelen

Rabobank zet – net als veel andere bedrijven – volop in op diversiteit en inclusie. De achterliggende overtuiging: organisaties functioneren in alle opzichten beter als mensen van elkaar verschillen en als die verschillen worden geaccepteerd. Maar wat betekent dat op de werkvloer van Rabobank? Vijf persoonlijke verhalen over diversiteit. (RaboBand 123, september 2021).
Bekijk artikel

De achterkant van het collectief Particulier Opdrachtgeverschap

Het collectief particulier opdrachtgeverschap is in opmars. Zowel onder zelfbewuste particulieren en senioren die maximale zeggenschap willen over hoe zij willen wonen als onder jongeren op zoek naar betaalbare woningen. Wel is het de vraag of dit een robuuste oplossing is voor het schreeuwende tekort aan huizen. (RaboBand 122, juni 2021).
Bekijk artikel

“Bedrijven hebben tijd nodig om te herstellen”

Of de coronapandemie het einde inluidt van een tijdperk van voorspoed is de vraag. Weliswaar zijn grote delen van de economie geforceerd stilgelegd met alle gevolgen van dien, maar de schade aan de vraagzijde blijkt uiteindelijk – althans in Nederland – minder omvangrijk dan gedacht. Hoofdeconoom Ester Barendregt van Rabo Research over het leven post-corona. (RaboBand 122, juni 2021).
Bekijk artikel

“Ik geloof niet in een vrouwenquotum”

Anno 2021 worden de Nederlandse bestuursgremia nog altijd gedomineerd door mannen. Zowel in het bedrijfsleven – directie en raad van commissarissen – als in verenigingen en stichtingen. Ja, ook de VG-Rabobank. Gunstige uitzondering: de Rabobank Groep. Wiebe Draijer en Maria van der Heijden over de waarde en het belang van diversiteit. (RaboBand 122, juni 2021).
Bekijk artikel

“In de evolutie zijn we niet meer dan een zucht”

Misschien is het wel een van de moeilijkste dingen van deze tijd. Praten over de ongrijpbare kanten van het bestaan, over kwetsbaarheid, gevoelens van eindigheid en verlies, machteloosheid en angst. En toch….. als mensen zo’n gesprek aandurven en voeren, ontstaat er iets dat heel wezenlijk is voor menszijn. Verbinding met de ander, en daardoor ook met jezelfl2. “De mens komt pas tot zijn recht in relatie met anderen”. (RaboBand 121, maart 2021).
Bekijk artikel

Kus de netwerk-kikker wakker

Vrouwen netwerken anders dan mannen. Waar veel mannen zichzelf voortdurend op de kaart zetten, zijn vrouwen vaak zo bescheiden over hun bijdrage aan een bedrijf of de samenleving, dat ze nauwelijks of helemaal niet worden gezien. Onderzoeker Jeanne Martens over de betekenis van netwerken, ook als je niet werkt. “We zitten in een tijd van transitie.” (RaboBand 120, december 2020).
Bekijk artikel

Code Zwart: een duivels dilemma

Het is een horrorscenario. Het moment dat alle bedden op de IC’s bezet zijn, terwijl het aantal patiënten blijft toestromen. Dan treedt Code Zwart in werking. Triage op basis van niet-medische gronden. Per definitie een duivels dilemma voor wie de eed van Hippocrates heeft afgelegd. Over de afwegingen die ten grondslag liggen aan code zwart. Met daarbij enkele kritische kanttekeningen. (RaboBand 120, december 2020)
Bekijk artikel

Hoe de jonge generatie samenleven vorm geeft

Ze zijn jong, bevlogen en hebben niet veel met het woord vrijwilligerswerk. Toch zetten ze zich belangeloos in voor de samenleving. Zo helpen ze leeftijdsgenoten in kwetsbare situaties, ouderen die hulp nodig hebben en eenzaam zijn en iedereen daar tussenin. Hun organisatie heet TijdVoorActie. “We zijn de samenleving aan het veranderen.” (RaboBand 119, september 2020)
Bekijk artikel

De eeuw van de zwarte zwanen

Ze zijn onvoorspelbaar, hebben een gigantische impact en achteraf proberen we ze vaak te verklaren. Wat maar ternauwernood lukt. In de theorie heten ze zwarte zwanen, in de praktijk zijn het onwaarschijnlijke gebeurtenissen met grote gevolgen. Met een pandemie als voorlopig wereldomspannend dieptepunt, waarvan het einde nog lang niet in zicht is. In gesprek met Jan de Dood over chaos, complexiteit en de veerkracht van de mens. (RaboBand 119, september 2020).
Bekijk artikel

Veel mensen zien zelden nog echt geld

Een op de vijf huishoudens kampt nu al met risicovolle schulden die ze nauwelijks of nooit te boven komen. Deloitte en SchuldenLabNL verwachten dat dit toeneemt tot één op de drie. Dit zijn lang niet altijd mensen aan de zelfkant van de samenleving. Ook wie well-to-do en hoog opgeleid is, kan in de schulden belanden. Een pleidooi voor compassie in combinatie met gerichte actie. (RaboBand 119, september 2020).
Bekijk artikel

Pionieren in de schemer

Het is een ethisch vraagstuk en een groot taboe: financieel misbruik. De mensen die het overkomt zijn bang erover te praten en schamen zich. Vooral als de dader een familielid, vriend of goede kennis is. In het gehele land zijn inmiddels zo’n 80 lokale allianties actief om financieel misbruik van ouderen te voorkomen. (RaboBand 118, juni 2020).
Bekijk artikel

“Ik hoop dat ik rustig kan doorademen”

Of het nou om type 1 of 2 gaat, maakt op zich niet uit. De impact van diabetes op het leven van de mensen die het hebben is groot. En ook een slank, sportief en oergezond levend mens kan het krijgen. Over leven met diabetes in het tijdperk van de maakbaarheid. RaboBand 118, juni 2020).
Bekijk artikel

Waardering als beloning

Vrijwilligerswerk is nog even populair als vroeger. Wel stellen mensen andere eisen aan het vrijwilligerswerk dat ze doen. Een gesprek met drie experts over de veranderingen in de wereld en de effecten daarvan op de vrijwillige inzet van mensen. “Individualisering is nauwelijks van invloed.” (RaboBand 117, april 2020).
Bekijk artikel

“Ga een wandelen en heb het er dan over”

Het is het paradepaard van de participatiesamenleving. Mantelzorg. Meer dan 4,4 miljoen mensen zorgen voor een medemens met gezondheidsproblemen, mede gestimuleerd door een reeks maatregelen van de overheid. Dat heeft effecten op de relaties tussen mensen, op de samenleving als geheel en op de economie. Hoe blijven mensen autonoom en gelijkwaardig aan elkaar als de zorg 9toeneemt en wat houdt langdurig zorgen voor elkaar in de praktijk in? (RaboBand 116, februari 2020).
Bekijk artikel

Een rationeel besluit over een emotionele aangelegenheid

Om te schenken aan kunst, cultuur, wetenschap, natuur of een ander doel, hoef je niet puissant rijk te zijn. Waarom het mecenaat een goed idee is, ook als je geen miljoenen te besteden hebt. Een gesprek met Marceline Loudon, Adviseur mecenaat bij het Prins Bernhard Cultuurfonds en Guus Loomans, Charitymanager bij Rabobank. (RaboBand 114 september 2019)
Bekijk artikel

Weg met de tegenstellingen

Is het verschil in opvattingen over werken en leven tussen de generaties die nu met pensioen zijn en de jonge generatie die net aan het werk is, werkelijk zo groot als de stereotyperingen doen geloven? Of is dat vooral een mythe ter versterking van het eigen gelijk? RaboBand organiseerde een rondetafelgesprek tussen millennials en oud medewerkers over identiteit, keuzestress en de betekenis van leven en werken in vloeibare tijden.(RaboBand 113, juni 2019).
Bekijk artikel

De keerzijde van de individualisering

Eenzaamheid hoort bij het leven. En toch doen overheid, wetenschap en hulpverleners er van alles aan om de eenzaamheid te bestrijden. Drie experts over een weerbarstig vraagstuk in maakbare tijden. Elk vanuit hun eigen perspectief. (RaboBand 113, juni 2019).
Bekijk artikel

De stilte die echt pijn doet

De diagnose dementie betekent geenszins dat het van de ene op de andere dag is gedaan met de kwaliteit van het leven. En toch is het de eenzaamste ziekte van deze tijd. Mede veroorzaakt door de moeite die vooral de buitenwereld heeft met mensen met dementie. Een aantal misvattingen ontrafeld. (RaboBand 112 mei/juni 2019).
Bekijk artikel

“We verlangen allemaal naar veiligheid en geborgenheid”

Het groeiend aantal ouderen, elk met hun eigen opvattingen over hoe ze willen wonen, noodzaakt tot de ontwikkeling van nieuwe woonvormen die aansluiten bij de diversiteit van deze groep mensen en die tegelijkertijd positief bijdragen aan het tegengaan van de eenzaamheid. Een gesprek met Yvonne Witter, sociaal gerontoloog bij Aedes, vereniging van woningcorporaties. Over utopische gedachten, aardse zaken en het romantisch ideaal. (RaboBand 112, mei/juni 2019).
Bekijk artikel

“Geen gemakkelijk onderwerp”

De laatste levensmaanden doorbrengen zoals je zelf wilt. Met je eigen dierbare spullen om je heen. Dat kan ook als je ongeneeslijk ziek bent en niet meer thuis kunt zijn. Nederland telt 157 hospices. Kleinschalige organisaties die een huiselijke omgeving bieden in combinatie met professionele palliatieve terminale zorg. Hoe ziet deze zorg er in de praktijk uit? En wat is er nodig om in aanmerking te komen voor een plek in een hospice? (RaboBand 111, februari 2019)
Bekijk artikel

De herbeleving van de coöperatie

De financiële crisis en de terugtredende overheid hebben tot in de verste uithoeken van Nederland geleid tot honderden collectieve samenwerkingsverbanden die bewijzen dat er meer keuzes zijn dan die tussen staat en markt. Van het Noord-Groningse Kloosterburen tot het Brabantse Esbeek: de dorpscoöperatie is aan een stevige opmars bezig. Raiffeisen opnieuw bekeken. (RaboBand 109, september 2018).
Bekijk artikel

Krachthonk en extra eiwitten om fit te blijven

Twaalf weken lang twee keer per week in het krachthonk plus een extra dosis eiwitten bij het ontbijt en de lunch heeft een groot positief effect op het lichamelijke en cognitieve functioneren van fragiele ouderen. Voedingsadviezen op basis van persoonlijke voorkeuren helpen ook. Dat blijkt uit onderzoeken van Wageningen University & Research (WUR). Twee wetenschappers over het belang van goed en lekker eten, vooral voor ouderen. (RaboBand 109, september 2018).
Bekijk artikel

“Ik ben een contente mens”

Nog altijd staat er de Onze Lieve Vrouwe van Zeven Smarten kapel, ook wel het ‘Hoaverkapelke’. Ooit was daar ook de Hoverhof, het ouderlijk huis van Gérard Mertens. Founding Father van wat nu de Rabobank is. Tegenwoordig woont hij een eindje verderop. Dichtbij wat hij noemt, “de route van het fluitekruid.” Interview met een 100 jarige rasbestuurder. (RaboBand 108, juni 2018).
Bekijk artikel

Bij wildvreemden in een stapelbed

Wat bezielt een mens om na zijn pensionering stante pede af te reizen naar onbekende streken? Twee persoonlijke verhalen over het toeval, nieuwsgierigheid en het verschil tussen reizigers en trekkers. En ja, ook over rugzakken, rolkoffers en de zin en onzin van grenzen verleggen. (RaboBand 108, juni 2018).
Bekijk artikel

Je hebt maar een leven en daar moet je wat van maken

De pensioenrechtigde leeftijd? Die zegt hen weinig. Wat hen beide drijft is nieuwsgierigheid. Het verlangen naar nieuwe kennis, ervaringen en ontmoetingen. Twee persoonlijke verhalen over het ultieme Zwitserlevengevoel. (RaboBand 107, april 2018).
Bekijk artikel

De kunst van het ouder worden: deel 3

O mijn ziel, streef niet naar onsterfelijkheid maar put het veld der mogelijkheden uit. Schreef ooit de oud Griekse dichter Pindarus. Dat laatste – nieuwe mogelijkheden verkennen – is precies wat veel mensen pas doen na hun pensionering. Over zelfverwezenlijking als je al geruime tijd niet meer werkt.(Raboband, februari 2018)
Bekijk artikel

De kunst van het ouder worden: deel 2

Stoppen met werken en dat onder ogen zien vereist moed en is in de levenspraktijk nog een hele zoektocht. Een hoopvol verhaal over zingeving, geestelijke weerbaarheid en de eindigheid van het leven. (Raboband, december 2017).
Bekijk artikel

De kunst van het ouder worden: deel 1

Ooit trokken we de deur van ons werkende bestaan voor de laatste keer dicht. We stopten met werken, gingen in de VUT, met pensioen of werden boventallig. Ongeacht reden of oorzaak, dat moment markeert een nieuwe levensfase. (RaboBand, september 2017).
Bekijk artikel

Moreel leiderschap in het niemandsland

“Onderzoek welke betekenis moreel leiderschap voor jou heeft”. Dat is kortweg de opdracht aan het begin van een reeks masterclasses onder de titel geestelijke weerbaarheid en moreel leiderschap. Over trage vragen, terra incognita’s en taboes. Essay ter afsluiting van een reeks masterclasses aan de Universiteit voor Humanistiek (december 2015)
Bekijk artikel

Efficiencydenken leidt tot falend leiderschap

De eendimensionale oriëntatie van bedrijven en managementopleidingen op efficiency is één van de belangrijkste beperkende factoren van leiderschap. Het leidt tot een rudimentair wereldbeeld met verstrekkende gevolgen. Enkele gedachten over de beperkende en ontwikkelende factoren van leiderschap (2014)
Bekijk artikel

Bedrijfscollecties strategisch interessant

De afgelopen decennia heeft een groot aantal bedrijven fors geïnvesteerd in kunst. Strategisch zijn deze collecties interessant, al beseffen weinig bedrijven dat. Met kunst boor je namelijk andere bronnen van kennis aan dan de gebruikelijke (Financiële Dagblad, 11 maart 2014).
Bekijk artikel

Akademie van kunsten is vooral elitair ideaal

De Akademie van Kunsten is een lofwaardig experiment. Desondanks is het zeer de vraag of dit instituut ooit het elitaire ideaal ontstijgt. De relevantie van kunst reikt namelijk veel verder dan de wetenschappen, de politiek en het belang van een groep geprivilegieerde kunstenaars. Een beschouwing op de rol van de Akademie van Kunsten (2014).
Bekijk artikel

De invloed van taal op het denken en doen van de Rabobank

De relatie tussen een beschaving en de taal die ze spreekt is symbiotisch. Een bepaald soort samenleving leidt tot een bepaalde taal en die taal dicteert op zijn beurt weer de verhalen die de verbeelding en de gedachtewereld van de bijbehorende maatschappij bezielen, inspireren en vormen. Samenvatting van een Gedachtentafel over taal en de invloed ervan op het denken en doen van de Rabobank, (februari 2013).
Bekijk artikel

Coöperatief bankieren: utopie of realiteit?

Woorden van hoop, verlangen én teleurstelling. Gepubliceerd op de site Rabobankstatement.com (2012)
Bekijk artikel

Kwetsbaar leiderschap

Door haar geschiedenis, structuur en streven is de Rabobank wezenlijk anders dan andere banken. Dit veronderstelt een fundamenteel andere manier van leiding geven dan bij andere banken. De vraag is of het leiderschap bij de Rabobank wel zoveel anders is. Essay in het boek ‘Leiderschap bij de Rabobank’, pag. 122 – pag. 133. (Uitgave Rabobank Nederland, 2011)
Bekijk artikel

Van alle tijden, van hebben naar zijn

Het ideaal dat mensen zich stellen evolueert van hebben naar zijn. Essay in Second Sight nr. 20, pag. 40 (2010)
Bekijk artikel

De kern van klantwaarde

Klantwaarde is het toverwoord voor de gehele financiële wereld incluis de toezichthouders. Werkelijk van waarde zijn voor klanten vereist echter een andere kijk op het uitoefenen van het bankvak dan tot dusver gebruikelijk. Het is de vraag in hoeverre medewerkers van banken in staat en bereid zijn tot die andere kijk. Bewerkt essay (bewerking 2012, eerder gepubliceerd in 2010)
Bekijk artikel

Kiezen voor ontmoeting en dialoog

In bankenland neemt de Rabobank een bijzondere plaats in. Leden maken er de dienst uit in plaats van aandeelhouders. Samen met toezichthouders houden ze de mensen van de bank scherp. Over het belang van scherpzinnige, onafhankelijke geesten, samenwerken en bankieren vanuit het hart. Essay in Update 8, Magazine Federatie Zakenvrouwen, pag. 24 (september 2009)
Bekijk artikel

Van Kalimantan tot de Baliem

Een antropologisch reisboek over Irian Jaya, Kalimantan en de Molukken. Met achtergrondinformatie over de geschiedenis, geografie, bevolking, economische omstandigheden. (ISBN 90-5546-046-X. Uitgeverij Scheffers, 1997).
Bekijk omslag

Achter de horizon

Reisimpressies Irian Jaya, Kalimantan en Ambon in context. (ISBN 90-9005039-6. Uitgave in eigen beheer 1992).
Bekijk omslag